Ένα βροχερό απόγευμα του Δεκέμβρη ενώ διάβαζα στο σαλόνι μας μου ήρθε μια ιδέα. Πόσο ενδιαφέρον θα ήταν να φιλοξενούσα μια στο τόσο στο blog συνεντεύξεις bookstagrammer που ακολουθώ και εκτιμώ τη δουλειά τους. Στο κάλεσμα μου σε story στο instagram απάντησε η Ρίτα Μπαούση (@readheadreads_gr), ένα από τα προφίλ που με ώθησαν να αρχίσω να προτείνω βιβλία στον λογαριασμό μου. Για μένα το προφίλ της Ρίτας είναι ένα από τα πιο προσεγμένα, ειλικρινή -ειδικά αν διαβάσεις με προσοχή τις κριτικές της και αρχίσεις να διακρίνεις τις μικροδιαφορές στις λέξεις και στον τόνο που χρησιμοποιεί μεταξύ των βιβλίων που απλά της άρεσαν και εκείνων που την ενθουσίασαν- και το πιο σημαντικό για εμένα; Έχει ταυτότητα! Δεν διαβάζει ό,τι πέφτει στα χέρια της, δεν επηρεάζεται απ' ότι φιγουράρει μαζικά στην οθόνη της και επιλέγει προσεκτικά τι και πως θα το παρουσιάσει. Γι' αυτό και χάρηκα ιδιαίτερα για αυτή τη άκρως ενδιαφέρουσα κουβέντα μας.
Ρίτα πότε άνοιξες το προφίλ σου; Ήταν σκοπός σου από την αρχή το να ασχοληθείς σοβαρά με το bookstagram, να συνεργαστείς με εκδοτικούς;
Το προφίλ το άνοιξα τον Αύγουστο του ’19 σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία της ζωής μου γιατί ήταν η περίοδος που είχε διαγνωστεί ο πατέρας μου με καρκίνο και έψαχνα να βρω διεξόδους, κάπως να ξεχνιέμαι τέλος πάντων γιατί ήμουν πολύ σοκαρισμένη από το γεγονός. Έτυχε και έπεσα τυχαία πάνω σε μια βιβλιοπαρουσίαση και το βρήκα πολύ ενδιαφέρον το ότι φωτογράφιζαν βιβλία και έγραφαν από κάτω τη γνώμη τους και έτσι αποφάσισα να βγάλω μια φωτογραφία του βιβλίου που διάβαζα τότε που ήταν τα ‘’Έθιμα ταφής’’ της Hannah Kent. Τότε ζούσα ακόμα Θεσσαλονίκη, έβγαλα τη φωτογραφία κάπου εκεί στα κάστρα που μέναμε , έβαλα τα hashtag και την ανάρτησα . Προφανώς δεν είχα ιδέα πως υπήρχαν άνθρωποι που συνεργάζονται με εκδοτικούς για να παίρνουν βιβλία και να γράφουν κριτικές, ούτε αυτός ήταν ο σκοπός μου. Αυτό προέκυψε στην πορεία μέσα από συζητήσεις σε ομάδες που έγινα μέλος. Μέσα στις ομάδες υπήρχαν άτομα που ήδη είχαν συνεργασίες με τους εκδοτικούς, μας εξήγησαν πως γίνεται και αποφάσισα όταν το προφίλ μου έφτασε τους 1500 ακόλουθους – μιλάμε για το προηγούμενο προφίλ το οποίο δεν υπάρχει πια γιατί μου το χάκαραν- να στείλω κάποια email σε εκδοτικούς που με τους περισσότερους έχω συνεργασία από τότε . Στην πορεία προέκυψαν και συνεργασίες με πιο μικρούς εκδοτικούς. Κάποιοι με προσέγγισαν οι ίδιοι, κάποιους εγώ...
Πω πω τρόμος! Να σου πω την αλήθεια ένας από τους λόγους που άνοιξα αυτό το blog είναι πως δεν εμπιστεύομαι τα social media, έτσι ήθελα να ξέρει το όποιο κοινό μου που θα με βρει αν συμβεί κάτι. Πως συνέβη αυτό και πως κινήθηκες έπειτα;
Να σου πω την αλήθεια δεν κατάλαβα ποτέ. Ξύπνησα μια μέρα και το προφίλ μου είχε μπλοκαριστεί γιατί μου ‘χαν κάνει αναφορά; Μάλλον αυτό . Μου έγραψαν πως είχα κάποιες αναφορές με ακατάλληλο περιεχόμενο. Προφανώς και δεν είχα ανεβάσει κάτι που να θεωρώ τουλάχιστον εγώ ακατάλληλο. Έκανα ό,τι μπορούσε να κάνει κάποιος για να ανακτήσει το προφίλ του αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ. Οπότε αφού απείχα περίπου δυο εβδομάδες χωρίς κάποια ενημέρωση είπα ‘’Τι είχαμε, τι χάσαμε, Θα αλλάξω το nickname και ένα καινούργιο λογαριασμό.'' Το παλιό μου προφίλ μετρούσε 4,500 ακόλουθους όταν έπεσε. Μέχρι τότε επειδή είχα προλάβει να κάνω γνωριμίες μέσα από το bookstagram, υπήρχαν άτομα με τα οποία επικοινώνησα από το νέο μου προφίλ και με υποστήριξαν. Φυσικά όχι όλοι, αναμενόμενο, δεν με πειράζει. Την πρώτη εβδομάδα είχα φτάσει τους 2,000; Μετά εντάξει, δεν ήταν και εύκολο να τους μαζέψεις όλους. Το καλό είναι πως παρότι ενημέρωσα όλους τους εκδοτικούς για την κατάσταση, δεν υπήρχε κάποιος που να εκφράσει δυσαρέσκεια ή να πει πως θα λήξουμε τη συνεργασία μας γιατί η διαφήμιση των βιβλίων θα απευθυνόταν σε μικρότερο κοινό.
Οπότε όλο αυτό ξεκίνησε με λίγα e-mail όπου έγραφες τι; Επίσης σου στέλνουν τα βιβλία που θέλουν εκείνοι ή σε ρωτούν ποια είναι τα αναγνωστικά σου γούστα και επιλέγουν βάση αυτών;
Έστειλα τα e-mail στα οποία "παρουσίαζα" τον εαυτό μου και την ενασχόληση μου με τα βιβλία κι επισύναψα το link της σελίδας μου στο instagram. Λίγο καιρό μετά (κάποιοι εκδοτικοί απάντησαν μετά από ένα μήνα) μου απάντησαν οι άνθρωποι που βρίσκονταν τότε στο PR του εκάστοτε εκδοτικού, άλλοι θετικά άλλοι αρνητικά και με ευχαρίστησαν για το ενδιαφέρον. Υπάρχουν εκδοτικοί που στέλνουν από μόνοι τους όσα βιβλία θεωρούν ότι θα με ενδιαφέρουν με βάση το τι διαβάζω και αναρτώ, άλλοι που με ρωτάνε ποια καινούργια βιβλία θα με ενδιέφεραν και άλλοι που μου στέλνουν όλες τις νέες τους κυκλοφορίες για να διαβάζω ό,τι με ενδιαφέρει. Ποτέ όμως, κανένας τους, κι είμαι κατηγορηματική σε αυτό, δεν μου επέβαλε να διαβάσω κάτι με το ζόρι και να γράψω θετικά σχόλια είτε μου άρεσε είτε όχι. Γενικά έχω άριστη συνεργασία με όλους. Δεν έχω δεχτεί την παραμικρή πίεση γι’αυτό και συνεχίζω να το κάνω με χαρά.
Καλό αυτό! Είχες όμως ποτέ κάποια δυσάρεστη εμπειρία όμως είτε από συνεργασία με εκδοτικό είτε από άτομο του bookstagram;
Με τους εκδοτικούς όχι, εγώ προσωπικά δεν έχω κάποια δυσάρεστη εμπειρία. Με άτομο του bookstagram ναι, υπήρξε άτομο στο παρελθόν που είχε αναπτύξει ενός είδους εμμονή θα την χαρακτήριζα προς το πρόσωπο μου. Ανέβαζε story στα οποία με φωτογράφιζε, χωρίς να με κατονομάζει , χαρακτηρίζοντας με αμόρφωτη κτλ, απομονώνοντας κομμάτια κριτικών μου τα οποία περιγελούσε ή διαστρέβλωνε, κατηγορώντας με ότι δεν έχω τις γνώσεις και τη μόρφωση να γράψω τα κείμενα που γράφω κι ότι τα κλέβω από το goodreads, ας πούμε. Ωστόσο, την έχω μπλοκάρει κι έχω βρει την υγεία μου. Το συγκεκριμένο άτομο έχει κάνει πολλές επιθέσεις και σε άλλα άτομα της κοινότητας, πλέον είναι γνωστές οι πρακτικές της και το ποιόν της.
Ξέρεις σαν άνθρωπος που απολαμβάνει να διαβάζει αργά και όποτε το θέλει, σκεφτόμουν πως αν κατέληγα να έχω συνεργασίες με εκδοτικούς και ένα κοινό να περιμένει να ανεβάσω την επόμενη κριτική, θα κατέστρεφα την απολαυστικότατη συνήθεια της ανάγνωσης όσο και να έλεγα πως ‘’βάζω τα όρια μου’’. Έχεις περάσει ή περνάς τέτοια περίοδο;
Ναι, ισχύει αυτό που λες. Η υπερπληθώρα βιβλίων κάποιες φορές με έκανε να νιώσω πίεση του τύπου "πότε θα τα διαβάσω όλα αυτά", όμως αμέσως το εκλογίκευσα οπότε ηρέμησα. Πλέον είμαι σε μια φάση που εκ των πραγμάτων δεν μπορώ να διαβάζω με μεγάλη ταχύτητα, λόγω φόρτου εργασίας και προσωπικής ζωής, γι' αυτό κι έχω γυρίσει στις παλιές μου συνήθειες. Διαβάζω όσο κι όταν το θέλω και όποιο βιβλίο μου κάνει κέφι κάθε φορά, γιατί είμαι και πολύ mood reader. Σίγουρα μου στέρησε κάτι απ' την παλιά απόλαυση της ανάγνωσης, σίγουρα υπάρχουν κι αναγνωστικές αστοχίες που μάλλον θα υπήρχαν και χωρίς το bookstagram αλλιώς θα ήμουν μάγος, σίγουρα διαβάζω περισσότερες νέες κυκλοφορίες σε σχέση με παλιά βιβλία, ωστόσο είμαι ευγνώμων που είμαι σε θέση να επιλέξω από τόση μεγάλη ποικιλία βιβλίων και εκδοτικών.
Αρκετά άτομα από το bookstagram, όταν συζητάμε μου εκφράζουν το παράπονο ή την αγανάκτηση τους για την απήχηση των δημοσιεύσεων τους. Δηλαδή να αγαπάς το βιβλίο, να δίνεις τη ψυχή σου, να φτιάχνεις δημιουργικά reel και να πηγαίνουν άπατα και από την άλλη να παρατηρείς άτομα των οποίων τα προφίλ τους είναι χωρίς ταυτότητα, που βάζουν λιγότερη δουλειά στο υλικό τους και που βγάζει μάτι πως ο σκοπός τους είναι καθαρά εμπορικός να απογειώνονται. Ποια είναι η δική σου άποψη;
Ωραία ερώτηση. Θα σου πω. Η απήχηση σε σχέση με το παρελθόν έχει πέσει πάρα πολύ, είναι θέμα αλγορίθμου σίγουρα (αφού πια προωθούνται πιο πολύ τα reel και τα χορηγούμενα post με σκοπό εκεί να πάει τελικά το πράγμα) αλλά ας μη γελιόμαστε, είναι και θέμα δημοσίων σχέσεων. Τα πολλά σχόλια είναι ξεκάθαρο δείγμα ότι το άτομο είναι σε πολλές ομάδες σχολιασμού, όπου ο σχολιασμός είναι ανταποδοτικός και αναγκαστικός. Όπως ήταν μέχρι πρότινος κι η δική μου ομάδα, οι happy readers. Επειδή όμως πλέον δεν έχω την πολυτέλεια του χρόνου να ασχοληθώ, έχω κάνει παύση της λειτουργίας της. Από κει και πέρα, όχι δεν με απασχολεί αν κάποιος έχει περισσότερα like και σχόλια από μένα, συμβαίνει κι είμαι οκ με αυτό. Νομίζω πως ό,τι και να νομίζει ο καθένας, το ποιος πραγματικά διαβάζει, φαίνεται. Άσε που κι η απήχηση, σχετική είναι. Θέλω να πω, ένας εκδοτικός δεν θα πάψει μια συνεργασία γιατί έχεις λιγότερα like από παλιά . Είχα μπει κι εγώ σε αυτό το τρυπάκι, τώρα πλέον θέλω να βλέπω και να σχολιάζω σε προφίλ που πραγματικά με ενδιαφέρουν.
Μια που πιάσαμε αυτή τη συζήτηση, σε ενοχλεί κάτι στο περιβόητο bookstagram;
Με ενοχλεί η τοξικότητα, ο ανταγωνισμός λες και διακυβεύεται ποιος ξέρει τι αν κάποιο προφίλ έχει μεγαλύτερη απήχηση στον κόσμο σε σχέση με κάποιο άλλο. Με ενοχλούν οι κριτικές- οπισθόφυλλα , δεν νομίζω ότι προσφέρουν κάτι σε μας που πραγματικά θέλουμε να μάθουμε για τα καινούρια ή παλιά βιβλία που μας προτείνουν και γενικά νομίζω πως κάποιοι έχουν πάρει πολύ σοβαρά το κόσμο του bookstagram φτάνοντας σε ακρότητες, ενώ η πραγματική ζωή είναι εκεί έξω.
Πες τα! Μου ‘χει τύχει κάποιες φορές να με ακολουθήσουν άτομα που διαβάζουν και προτείνουν βιβλία και όταν δουν πως δεν τους ακολουθήσω και εγώ με κάνουν unfollow και πάντα σκέφτομαι ‘’Τζάμπα διαβάζεις. Αυτός που όντως διαβάζει σε βάθος τα βιβλία δεν ασχολείται με τέτοιες χαζομάρες και μικρότητες γιατί έχει ανοίξει το μυαλό του’’. Για τους υπόλοιπους χρήστες το καταλαβαίνω σαν τακτική αλλά για τους βιβλιόφιλους – και καλά- δεν είναι τραγικό;
Καλά εννοείται είναι τραγικό. Δείχνει ξεκάθαρα ποιος είναι ο σκοπός τους. Να κάνεις δηλαδή ένα προφίλ με πολλούς ακόλουθους για να αισθανθείς ότι είσαι κάτι. Υπάρχουν άτομα που διαβάζουν βιβλία συγκεκριμένα και τα διαβάζουν από συγκεκριμένη οπτική μόνο και μόνο για να το κρίνουν ή για να πατήσουν πάνω σε ένα θέμα της επικαιρότητας και να είναι πολύ in και ενδιαφέροντα αυτά που γράφουν. Εννοείται πως είναι τραγικό, εννοείται πως συμβαίνει. Με έχει σβήσει πολύς κόσμος ανά διαστήματα. Δεν έχω εφαρμογή που να μπορείς να δεις ποιος σε έχει σβήσει. Άμα σε κάποιον δεν αρέσει το υλικό μου είναι θεμιτό και κατανοητό να κάνει unfollow.Και εγώ έχω κάνει άτομα γιατί δεν μ’άρεσε καθόλου το περιεχόμενο τους ή η τοξικότητα που βγάζουν. Υπάρχει νεοσύστατος λογαριασμός που έχει σβήσει και ακολουθήσει άτομα πάνω από επτά φορές. Δεν είναι μια γελοιότητα αυτό τώρα ας πούμε;
Ποιος είναι ο αγαπημένος συγγραφέας και ποια η μία ερώτηση που θα του έκανες αν τον συναντούσες από κοντά;
Θα πω τον Paul Auster. Θα ήθελα να τον γνωρίσω πριν φύγει απ' τη ζωή, ιδανικά να πίναμε έναν καφέ μαζί και να μιλάει για τη ζωή του, την τέχνη του , τη λογοτεχνία. Θαυμάζω την ενσυναίσθηση με την οποία έγραφε, θα ήθελα να τον γνωρίσω από κοντά για να δω και πώς ήταν σαν άνθρωπος, έξω από την ιδιότητα του συγγραφέα. Θα τον ρωτούσα τι τον οδήγησε στη συγγραφή και τι σήμαινε τελικά για αυτόν; Καταφύγιο ;τρόπος έκφρασης ;
Έχω την αίσθηση πως το ελληνικό αναγνωστικό κοινό σνομπάρει κάπως την ελληνική πεζογραφία. Κάτι που βλέπουμε και στη ζέση με την οποία οι εγχώριοι εκδοτικοί οίκοι εκδίδουν και προωθούν τη ξένη πεζογραφία αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τους δικούς μας. Για ποιο λόγο νομίζεις συμβαίνει αυτό; Προτιμάς και εσύ περισσότερο την ξένη λογοτεχνία;
Παλαιότερα ναι, διάβαζα περισσότερο ξένη λογοτεχνία γιατί και λόγω ηλικίας, δεν με ενδιέφερε τόσο η θεματολογία με την οποία καταπιάνονταν οι περισσότεροι Έλληνες συγγραφείς που ήταν ο εμφύλιος, η δικτατορία κτλ. Συνεχίζει να μη με ενδιαφέρει η λεγόμενη αισθηματική λογοτεχνία η οποία επίσης είναι στις δόξες της στην Ελλάδα, όμως τα τελευταία χρόνια έχω διαβάσει πολύ αξιόλογα βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας που ξεφεύγουν απ' τα τετριμμένα και αποδεικνύουν πως υπάρχει όντως καλή ελληνική λογοτεχνία που δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει την ξένη. Τώρα όσον αφορά τους εκδοτικούς, δεν ξέρω γιατί μπορεί να προωθούν περισσότερο την ξένη λογοτεχνία, ξέρω όμως σίγουρα πως υπάρχουν εκδοτικοί όπως για παράδειγμα οι εκδόσεις Κίχλη που βγάζουν κατά κύριο λόγο βιβλία Ελλήνων, στην πλειονότητα τους εξαιρετικά. Εν τέλει, νομίζω πως είμαστε ακόμη λίγο προκατειλημμένοι απέναντι στην σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία, ενώ δεν θα έπρεπε.
Αγαπημένος Έλληνας συγγραφέας
Μιχάλης Μακρόπουλος
Αγαπημένο βιβλίο ελληνικής πεζογραφίας
Μ. Καραγάτσης – Το 10
Αγαπημένο βιβλίο ξένης πεζογραφίας
Ann Patchett - Το ολλανδέζικο σπίτι
Υπερτιμημένος συγγραφέας
Η Colleen Hoover. Ακούγεται πολύ και παντού χωρίς να αξίζουν για μένα τα βιβλία της.
Υποτιμημένος συγγραφέας
Ο Γιάννης Παλαβός γιατί υπηρετεί ένα είδος - το διήγημα- που δεν διαβάζεται ευρέως στη χώρα μας, αν και γράφει καταπληκτικά. Κι ενώ στον λογοτεχνικό ας πούμε σινάφι, είναι γνωστός, στους αναγνώστες δεν είναι τόσο ,νομίζω. Επίσης ο Alessio Forgione, από την άποψη ότι έχει γράψει ένα καταπληκτικό βιβλίο ,το "Napoli mon amour’’, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο έχει καταγραφεί στα ραντάρ των αναγνωστών και διαβαστεί στην Ελλάδα.
Ευχαριστώ πολύ Ρίτα!
💭Εσείς μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο μου για το συγκλονιστικό βιβλίο του Alessio Forgione ''Napoli mon amour'' εδώ.
.jpeg)
